İslam öncesi Arap Yarımadası'nda kız çocuklarının diri diri gömüldüğüne dair iddialar, İslam kaynaklarında ve bazı tarihsel kayıtlar içinde yer almaktadır. Ancak bu uygulamanın yaygınlığı ve ne kadar sıklıkla gerçekleştiği konusu tartışmalıdır.
İslam Öncesi Arap Yarımadası ve Kız Çocuklarının Diri Diri Gömülmesi
1. Kur'an-ı Kerim'de Bu Konuya Dair Ayetler:
- Tekvir Suresi, 8-9. Ayetler: "Diri diri gömülen kız çocuğuna sorulduğunda, hangi suçtan dolayı öldürüldü diye." Bu ayet, İslam öncesi dönemde bazı kız çocuklarının diri diri gömüldüğünü ima eder ve bu tür zalim uygulamaların İslam tarafından kınandığını ve yasaklandığını gösterir.
- Nahl Suresi, 58-59. Ayetler: "Onlardan birine bir kız çocuğunun doğumu müjdelendiğinde, öfkeyle yüzü kapkara kesilir. Kendisine verilen kötü müjde yüzünden halktan gizlenir. Şimdi o, bu çocuğu aşağılık tutup yanında mı tutsun, yoksa toprağa mı gömsün? Bak ne kötü hüküm veriyorlar."
2. İslam Tarihçileri ve Hadisler:
- İbn Hişam: İbn Hişam'ın “Siret-i İbn Hişam” adlı eseri, İslam öncesi Arap toplumunun adetleri hakkında bilgi verir. Bu eserde, bazı Arap kabilelerinin kız çocuklarını diri diri gömdüğü belirtilir.
- Taberî: Taberî'nin "Tarih-i Taberî" adlı eseri, İslam öncesi ve İslam dönemi olaylarını anlatır. Bu eserde de benzer uygulamalara dair bilgiler yer alır.
- Hadisler: Bazı hadisler, İslam öncesi dönemdeki bu tür uygulamalara değinir. Örneğin, Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) hadislerinde, bu tür zalim uygulamalara karşı uyarılar ve kınamalar bulunur.
3. Antropolojik ve Sosyolojik İncelemeler:
- Modern antropologlar ve sosyologlar, bu tür uygulamaların her zaman ve her yerde yaygın olmadığını, belirli kabilelerde veya koşullarda meydana gelmiş olabileceğini belirtirler. Arap Yarımadası'ndaki her kabilenin ve toplumun bu tür uygulamalara başvurmadığı anlaşılmaktadır.
- Ignaz Goldziher: Ünlü İslam tarihçisi Ignaz Goldziher, "Muhammedanische Studien" adlı eserinde, İslam öncesi Arap toplumunun sosyal yapısını ve kız çocuklarının diri diri gömülmesi olaylarını ele alır.
- Wilferd Madelung: Wilferd Madelung’un "The Succession to Muhammad" adlı eserinde, İslam öncesi Arap toplumunun adetleri ve İslam'ın bu adetleri nasıl dönüştürdüğü üzerine analizler bulunur.
4. Arap Edebiyatı ve Şiirleri:
- İslam öncesi Arap edebiyatında da bu tür olaylara dair referanslar bulunmaktadır. Arap şiirlerinde, kız çocuklarının diri diri gömülmesi uygulamasının sosyal bir problem olarak ele alındığına dair örnekler vardır. Bu şiirler, dönemin sosyal ve kültürel yapısını anlamak açısından önemlidir.
Yaygınlık ve Nedenler
1. Ekonomik ve Sosyal Nedenler:
- Ekonomik zorluklar, yoksulluk ve kız çocuklarının ekonomik bir yük olarak görülmesi, bu tür uygulamaların nedenleri arasında sayılabilir.
- Savaş ve çatışmaların sık olduğu bir dönemde, kız çocuklarının korunmasının zor olması ve esir alınma riskleri de bu uygulamaların sebepleri arasında olabilir.
2. Sosyal Stigma:
- Bazı kabilelerde, kız çocuklarının doğumu bir utanç kaynağı olarak görülebilirdi. Erkek çocuklarının ise aileye güç ve prestij getirdiği inancı hakimdi.
3. İslam'ın Gelişiyle Değişim:
- İslam’ın gelişiyle birlikte, kız çocuklarının diri diri gömülmesi uygulamaları kesin bir şekilde yasaklanmış ve kınanmıştır. İslam, kadınların ve kız çocuklarının haklarını koruyan birçok hüküm getirmiştir.
Sonuç
İslam öncesi Arap Yarımadası'nda kız çocuklarının diri diri gömülmesi uygulaması, bazı tarihî kaynaklarda ve İslamî rivayetlerde yer alır. Ancak bu uygulamanın ne kadar yaygın olduğu konusunda net bir bilgi yoktur. Kur'an-ı Kerim'deki ayetler ve İslam tarihçileri tarafından aktarılan bilgiler, bu tür zalim uygulamaların var olduğunu, ancak İslam'ın gelişiyle birlikte kesin bir şekilde yasaklandığını ve kınandığını gösterir. Bu uygulamalar, belirli kabilelerde ve belirli koşullar altında meydana gelmiş olabilir. İslam’ın kadınlara ve kız çocuklarına yönelik getirdiği haklar ve korumalar, bu tür zalim adetlerin sona erdirilmesinde önemli bir rol oynamıştır.